Ülkemizin inşaat malzemesi sanayi üretimi sekiz ayda geçtiğimiz senenin aynı zamanına kıyasla %26 yükseldi. Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından ‘Türkiye İMSAD Ekim 2021 Sektör Raporu’ yayımlandı. Rapora bakıldığında, inşaat malzemesi sanayi üretimi ağustos ayında geçtiğimiz senenin aynı dönemine kıyasla %15,6 yükseldi. Temmuzda yaşanan uzun resmi tatillerle düşüş yaşayan üretim, ağustos ayında çalışma gün sayısının normale dönmesiyle büyük miktarda ilerleme kaydetti.
İnşaat malzemesi sanayi üretimi artarken, talepte pozitif yönlü hareket devam etti
İnşaat malzemelerine yönelik iç ve dış talep ağustosta da sürdü. Talep kısmında pozitif yönlü hareket devam etti. Ocak ile ağustos ayları arasındaki üretiminde ise geçtiğimiz senenin aynı dönemine kıyasla %26 yükseliş kaydedildi. İç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki ciddi talep yükselişi bu ilerlemede etkisini göstermeyi sürdürdü. 8 ayda 22 alt sektörün tümünde üretim 2020 senesi aynı dönemine oranla yükseldi. Ocak-ağustos döneminde tüm alt sahaların üretimi çift haneli ve ciddi miktarlarda yükseldi. En fazla üretim yükselişi %59,1 ile seramik sağlık malzemelerinde yaşandı. Üretim yükselişi tuğla ve kiremitte %45,8, kilit ve donanım eşyasında %41,8 olarak kayıtlara geçerken, yalıtımlı kablolarda %40, demir, çelik ve radyatörde %39,1, ısıtma ve soğutma donanımlarında %36,9, seramik kaplama malzemelerinde %35,7, plastik inşaat malzemelerinde %33,7 olarak kaydedildi. Mevzu bahis dönemde diğer alt sahalara oranla daha yavaş üretim yükselişi kaydeden ürünler metalden kapı ve pencereler, metal yapı ve yapı parçaları ile çimento olarak kaydedildi.
İnşaat sektörü güven endeksi gerileme yaşadı
İkinci çeyrek dönemde durgunlaşan inşaat sektörü güven endeksi üçüncü çeyreği düşüşle bitirdi. Yüksek sezonun bitişine yaklaşılırken halihazırdaki işler ve alınan yeni iş siparişleri de düşmeye başladı. Bununla beraber güven endeksi ekim ayında bir önceki aya kıyasla 1,5 puan düşüş kaydetti. İnşaat piyasasında mevcut işler düzeyi temmuz başından sonra tam açılmaya başlanmasıyla beraber ciddi bir sıçrama kaydetmişti. Temmuz ile eylül ayları arasındaki döneminde hazırda bulunan işler ciddi oranda yükseldi. Ekimde ise mevcut işler düzeyi tekrardan düşüş yaşadı. Mevcut işler düzeyi bir önceki aya göre 3 puan geriledi. İnşaat maliyetlerindeki yükseliş yeni iş başlangıçlarını kısıtlamaya başladı. Mevsimsellik de bazı bölgelerde etkili oldu. Buna bağlı olarak inşaat sektöründe mevcut işler klasik düşüş dönemine girdi. Gelen yeni iş siparişleri eylül ayındaki durgunluğun sonrasında ekim ayında önceki aya kıyasla 1,6 puan düşüş yaşadı. İnşaatta tekrardan yapılandırılan kredi büyüklüğü 12,43 milyar lirayı buldu.
Türkiye ekonomisinde 2018 senesinin Ağustos ayında meydana gelen finansal dalgalanmanın sonrasında yükselen kredi risklerinin sebep olduğu finansal baskının düşürülmesi hedefiyle 19 Temmuz 2019 tarihinde BDDK tarafından firmalara, borçlarının tekrardan yapılandırılması fırsatı sunulmuştu. Temmuz ayında 2 sene daha uzatılan bu madde doğrultusunda 2021 senesinin Eylül ayı itibarıyla inşaat piyasasında toplam 41 firma 12,43 milyar lira büyüklüğündeki kredisi tekrardan yapılandırıldı. Büyük ölçekli uygulamayla beraber firma sayısı 34 ve kredi hacmi 12,36 milyar lira olarak kaydedildi. Finansal kredibilitenin ciddi önem sahibi olduğu inşaat piyasasının ağustos sonu itibarıyla bankalardan aldığı kredi büyüklüğü 312,6 milyar lira, geri dönmeyen kredilerin miktarı ise 29,3 milyar lira düzeyinde kaydedildi.
