Maskelerin günlük hayatımızın bir parçası haline geldiği bu günlerde, ne yazık ki her maskenin koruyucu olmadığı da ortaya çıktı. Prof. Dr. Oğuz Reşat Sipahi koronavirüsten (Kovid-19) korunmak ve başkalarını korumak adına kullandığımız valfli (kapaklı) maskelerin filtresiz olanlarının nefes alıp verirken virüsü dışarı yayabileceği belirtti “Kapağın altında filtre olmadığında, maske koruma görevini göremiyor. Çalışmada da gösterildiği gibi virüslü hava dışarı çıkıyor” diye konuştu
Virüs ile mücadelede ilk önlem olarak herkesin maske takması gerektiği hep vurgulanıyor. Başından beri vurgulanan bu maske kuralında aslında en önemli nokta doğru maskeyi takmak. Ülkemizdeki gibi birçok ülkede de zorunlu hale getirilen maske takma koşuluna karşı gelenlere para cezaları kesiliyor.
Ancak ABD’de yapılan bir araştırmada, valfli maskelerin virüsü filtrelemediği yüksek teknoloji ile görüntülendi. Bu araştırmada hava akışı modellerini filme almak için yüksek hızlı kayıt yapabilen kameralar kullanılırken; valfsiz bir maskeden ve valfli bir maskeden gerçekleşen solunum kaydedildi. Görüntüler, valfsiz maskelerin solunan nefesteki damlacıkların çoğunu başarıyla filtrelediğini, valfli maskelerin ise filtrelemediğini gösterdi.
Bu da aslında valfli maskelerin filtresiz olanlarının ne kadar tehlikeli olduğunu gösterdi. Ege Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Reşat Sipahi, “Filtre olmadığı zaman, virüs havada asılıysa o aralıktan geçme olasılığı yüksek oluyor. Bir pozitiften korunuyorsanız sıkıntı yaşama olasılığınız ve virüsü kapma olasılığınız artıyor. Maskenin amacı süzmek, eğer altta bir filtre yoksa süzemiyor. Böylece enfekte olma olasılığınız artıyor” diye uyarıda bulundu.
“ÜFLEDİĞİNİZDE MASKENİN ŞİŞMESİ GEREKİYOR” uyarılarını her ne kadar sosyal medyada okuyor olsak da, gerçekliğini hep sorguluyorduk. Prof. Dr. Sipahi, “Hepimizin elimizden geldiğince önlem almaya devam etmesi gerekiyor. Sosyal mesafeye, kalabalık yerlere girmemeye, maskeleri olması gerektiği gibi kullanmaya dikkat etmek gerekiyor. N95 maskelerin toplumda kullanılması çok gerekli değil. Cerrahi maskeler yeterli. Ama illa kullanmak istiyorlarsa, kapağı filtreli olanı seçmeliler. Bazılarında filtre olmayabiliyor. O filtre olmadığında, maske koruma görevini göremiyor. Kapak daha rahat nefes almaya yarıyor. Altında filtre olmadığında, çalışmada da gösterildiği gibi virüslü hava dışarı çıkıyor. Filtreli N95’lerin yüzünüze oturması ve üflediğinizde maskenin şişmesi gerekiyor. Bu maskenin iyi oturduğunu gösterir. Normal şartlarda kendi hastanemizde kapaklı maske kullanmıyoruz. Toplumda kişilerin bu maskelerini kullanması için çok bir sebep yok. Kullanacaklarsa da kapaksızları kullanmalarını öneriyoruz” diye konuştu.
Prof. Dr. Oğuz Reşat Sipahi, “Kullanıcılar iki maskeyi bir arada kullanmayı tercih ediyorsa, alta kapaklı maskeyi üste de cerrahi maskeyi takmalarını öneriyoruz. Cerrahi maskenin üzerine kapaklı maske takılırsa, iyi oturmadığı için boşluklardan hava kaçabilir. İkisinin bir arada kullanılması kapaklı maskenin ömrünü uzatabiliyor. Sağlık otoriteleri bunu öneriyor. Daha çok hastanelerde tercih ediliyor” diye ekledi.
Her maskenin koruyucu olmadığının artık bilimsel kanıtının da bulunduğu bir ortamda yetkililerin buna yönelik önlemler alması bekleniyor.
